Organ prowadzący szkołę niepubliczną nie złożył organowi dotującemu w terminie do 30 września informacji o planowanej liczbie uczniów i wystąpił do organu dotującego o odstąpienie od terminu do złożenia wniosku o udzielenie dotacji. Organ dotujący odmówił zwykłym pismem. Czy organ dotujący może nie wyjaśnić przyczyn odmowy? Czy odmowę można zaskarżyć?
Warunki i procedura udzielenia dotacji na podstawie ustawy o finansowaniu zadań oświatowych
Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2025 r., poz. 439), dalej: u.f.z.o., jednym z warunków udzielenia dotacji jest złożenie przez organ prowadzący szkołę niepubliczną (lub przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę oraz placówkę, o której mowa w art. 2 pkt 6–8 ustawy Prawo oświatowe), nie później niż do dnia 30 września roku bazowego, informacji o planowanej liczbie uczniów (lub w zależności od rodzaju jednostki oświatowej – dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, wychowanków, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych). Naruszenie wspomnianego terminu na złożenie informacji co do zasady powoduje odmowę udzielenia dotacji, ale organ prowadzący może, w myśl art. 33 ust. 4 u.f.z,o. złożyć do organu dotującego wniosek o wyrażenie zgody na odstąpienie od wzmiankowanego wyżej terminu, co w konsekwencji może pozwolić na otrzymywanie dotacji.
Przepisy u.f.z.o. nie określają dokładnie formy, jak też nie precyzują przesłanek udzielenia czy odmowy wyrażenia zgody. Przyjęte jest zatem, że zgoda czy jej odmowa jest tzw. czynnością materialno-techniczną, co w praktyce przekłada się na pisemną informację organu dotującego kierowaną do organu prowadzącego o udzieleniu bądź odmowie udzielenia zgody. Organ dotujący nie prowadzi postępowania administracyjnego kończącego się wydaniem decyzji w trybie Kodeksu postępowania administracyjnego.
Nie oznacza to jednak, że organ dotujący – w razie negatywnego stanowiska co do wniosku organu prowadzącego – może ograniczyć się do suchej informacji o odmowie wyrażenia zgody. Przeciwnie, pomimo uznaniowego charakteru udzielenia czy odmowy udzielenia zgody, organ dotujący jest zobowiązany do wyjaśnienia wnioskodawcy (organowi prowadzącemu) przesłanek, jakimi kierował się, odmawiając zgody, wskazać kryteria, jakimi się przy tym kierował oraz odnieść się do argumentacji organu prowadzącego zawartej we wniosku (wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 5 września 2023 r., sygn. akt I SA/Rz 271/23). Jak wskazał WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 13 października 2021 r., sygn. akt III SA/Gl 593/21: Każde rozstrzygnięcie podejmowane w ramach uznania administracyjnego powinno być przekonująco i jasno uzasadnione zarówno co do faktów, jak i co do prawa, tak żeby nie było wątpliwości, że wszystkie okoliczności sprawy zostały głęboko rozważone i ocenione, a rozstrzygnięcie jest ich logiczną konsekwencją, nie zaś efektem choćby ograniczonego woluntaryzmu.
Możliwość zaskarżenia odmowy wyrażenia zgody przez organ dotujący
Jak wskazano wyżej, odmowa wyrażenia zgody nie następuje w drodze decyzji administracyjnej, organ prowadzący nie może zatem odwołać się do organu wyższej instancji. Nie oznacza to jednak zupełnego braku możliwości zaskarżenia odmowy – w takim wypadku przysługuje wniesienie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, ponieważ zgodnie z art. 3 § 2 pkt 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na inne niż określone w pkt 1–3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, który wydał akt czy dokonał czynności (w tym wypadku odmówił zgody), w terminie 30 dni od dnia doręczenia pisma z odmową zgody.
Konkludując, organ dotujący nie może bez podania przyczyn odmówić wyrażenia zgody na odstąpienie od terminu na udzielenie informacji o planowanej liczbie uczniów. Organ dotujący powinien dokładnie wyjaśnić swe negatywne stanowisko (rozstrzygnięcie). Jeżeli organ prowadzący szkołę uważa, że przyczyny nie zostały wystarczająco wyjaśnione lub nie zgadza się z uzasadnieniem odmowy, może złożyć skargę do sądu administracyjnego na odmowę udzielenia zgody.
